Afscheid van Lisetta Stembor (1927 – 2017)
Lisetta Stembor, een onvermoeibare ambassadeur van de Poolse taal en cultuur in Nederland, is op 20 maart 2017 op 90-jarige leeftijd in haar woonplaats Den Haag overleden. Op 5 april, in aanwezigheid van de vertegenwoordigers van de Poolse ambassade, waaronder chargé d’affaires, a.i., Piotr Kobza, namen familie, vrienden en kennissen afscheid van Lisetta tijdens een herdenking op de begraafplaats Oud Eik en Duinen te Den Haag.
Lisetta Stembor studeerde Poolse Taal- en Letterkunde aan de Universiteit van Warschau. Ze heeft de vertalingen van werken van diverse Poolse auteurs op haar naam staan, waaronder Czesław Miłosz, Stanisław Lem, Jerzy Andrzejewski, Tadeusz Borowski, Marek Hłasko, Gustaw Herling-Grudziński, Tadeusz Breza en Józef Hen.
Enkele generaties van zowel Polen als Nederlanders maakten dankbaar gebruik van haar leerboeken Nederlands en de woordenboeken Pools-Nederlands en Nederlands-Pools (1977) waar ze redacteur van was. Van haar hand verscheen Gramatyka języka niderlandzkiego z ćwiczeniami (2000), Mini rozmówki niderlandzkie (co-auteur Alina Wójcik, 1984) en Mówimy po niderlandzku. Kurs dla początkujących (co-auteur Stanisław Prędota, 1986).
Een interview met Lisetta Stembor in Haagse krant Het Binnenhof uit 17 April 1976
Als secretaris van de in 1984 in Den Haag opgerichte Stichting Nederland – Polen was Lisetta Stembor zeer betrokken bij allerlei activiteiten die tot doel hadden meer bekendheid te geven aan de Poolse cultuur in Nederland en België. Jarenlang gaf de stichting een kwartaalblad KARTKI uit dat vanaf 1998 ook op het internet verscheen. Lisetta Stembor maakte tevens deel uit van de redactie van het blad.
Als dank voor haar vele verdiensten op het gebied van taal en cultuur ontving Lisetta Stembor meerdere Poolse onderscheidingen.
* * *
Toen ik in de jaren zeventig in Nederland studeerde en het destijds enige beschikbare, door Lisetta geredigeerde woordenboek veelvuldig raadpleegde, kon ik niet vermoeden dat ik ruim dertig jaar later samen met Lisetta deel zou nemen aan de Internationale Congressen van Vertalers van de Poolse Literatuur in Krakau. We troffen elkaar in de Poolse literaire hoofdstad in 2009 en 2013. Al was Lisetta toentertijd slecht ter been en gebruikte een wandelstok, wilde ze niets van het drukke programma missen, altijd vrolijk, geïnteresseerd, betrokken. In 2013 verbleven we in hetzelfde hotel en liepen meermaals samen naar het centrum van de stad. Maar aan het eind van ons verblijf bleek ik meer hulp nodig te hebben dan zij! Omdat ik lelijk door mijn enkel was gegaan en kon geen stap verzetten, aarzelde Lisetta geen moment en hielp me de enge trap bij de ingang van het hotel af te komen! Een weekje later, inmiddels terug in Nederland, kreeg ik een e-mail van Lisetta waarin ze vroeg hoe het met mijn voet ging. Altijd behulpzaam, altijd attent. Bijzonder triest dat ze in juni dit jaar het derde vertalerscongres in Krakau niet meer kan meemaken.
Tekst: Ewa van den Bergen-Makala
Krantenknipsel komt uit het persoonlijk archief van Rein Bakhuizen van den Brink
Redactie: I.G.
Poolse literatuur 