Witold Szabłowski

Szabłowski is afgestudeerd aan de afdeling Journalistiek en Politicologie aan de Universiteit van Warschau. Ook woonde en studeerde hij een jaar in Turkije en veel van zijn journalistiek heeft zich beziggehouden met Turkse kwesties.

(Witold Szabłowski, rechts)

Hij won de Melchior Wańkowicz Award 2007 voor zijn reportages over aspecten van de Turkse samenleving die niet algemeen bekend zijn buiten het land. Hij staat bekend om zijn beknopte maar levendige taalgebruik. In 2008 ontving hij een eervolle vermelding van Amnesty International voor zijn rapport over Turkse eerwraak, “To z miłości, siostro” (“Het is uit liefde, zuster”), dat verscheen in het Poolse tijdschrift “Duży Format”. Hij schreef over de situatie van vrouwen in Turkije die werden onderworpen aan verkrachting en eerwraak voor de “zonde” van het willen beslissen over hun eigen lot.

“Zabójca z miasta moreli” (“De moordenaar uit de Abrikozenstad” vertaald door Gijs Franssen), is een verzameling van zijn journalistieke werk en  werd in 2010 in Polen gepubliceerd. Het won de Beata Pawlak Award en werd genomineerd voor de belangrijkste boekenprijs in Polen, de NIKE-boekenprijs.

INTERVIEW MET WITOLD SZABŁOWSKI

Na een reis naar Cuba vroeg hij zich af of er iets belangrijks verloren was gegaan in de overgang van het communisme naar het kapitalisme. Hij en zijn vrouw, Izabela Meyza, besloten om in 2012 te leven alsof ze in communistische tijd waren. Ze droegen kleding uit de communistische tijd, onthielden zich van het kopen van dingen die niet beschikbaar waren in de Poolse Volksrepubliek, en zochten spellen en voorwerpen uit het communistische tijdperk op. Samen hebben ze een boek geschreven over hun ervaringen, “Nasz mały PRL. Pół roku w M-3, z trwałą, wąsami i maluchem” (“Onze kleine Poolse Volksrepubliek: zes maanden in een driekamerappartement met permanent, snor en een Fiat 126p”).

WITOLAD SZABŁOWSKI – “ALLE POORTEN VAN LUBLIN”

In 2014 publiceerde hij “Tańczące niedźwiedzie” (“Dansende Beren”, vertaald door Goverdien Hauth-Grubben).

In 2016 verschijnt Szabłowski’s boek “Sprawiedliwi zdrajcy. Sąsiedzi z Wołynia” (“Rechtvaardige verraders, buren van Volhynië”). Het beschrijft het lot van de slachtoffers en getuigen van de massamoorden van Polen in Volhynië 1943-1944. Szabłowski richt zich vooral op mensen die op groot persoonlijk risico hulp bieden aan hun buren, Pools of Joods. Het wordt beschouwd als een van de beste berichten over de bloedbaden van Polen in Volhynië.

Over “Dansende Beren”

De titel “Dansende Beren” verwijst naar de beren van Bulgaarse Zigeuners. Zij leerden ze dansen op hun achterpoten als attractie. Na de val van het communisme werden deze beren vrijgelaten in een reservaat. Een onverwachte gebeurtenis of stress triggert echter de oude reflex en dan gaan ze op hun achterpoten staan. Daarmee is het een metafoor voor de mensen. Niet gewend aan de vrijheid die de val van het communisme ze biedt, schieten ze in oude reflexen.

Tijdens zijn journalistieke reis door onder meer Polen, Albanië en Bulgarije tekent Witold Szabłowski de intrigerende verhalen op van mensen die vrij zijn, net als de getemde beren, maar nog vaak verlangen naar de communistische tijd. Zo ontmoet hij verstokte aanbidders van Stalin in diens geboortehuis, en een Oekraïense geestelijke voor wie de Europese Unie een duivelse verleider is.

“Dansende beren” is een fascinerend, metaforisch boek over grote maatschappelijke omwentelingen, waarbij mensen hun weg moeten zien te vinden in een nieuw sociaal en politiek landschap. Verweesd kunnen velen zich daarbij voelen, net als de beren zonder hun baas.

“NRC Handelsblad” over “Dansende beren”: Schitterende verhalen. *****’ – lees hier de recensie

In april 2020 verscheen het derde boek van Witold Szabłowski “Jak nakarmić dyktatora” in de Nederlandse vertaling van Goverdien Hauth-Grubben. In “Aan tafel bij dictators” werpt Witold Szablowski aan de hand van de eetgewoontes van Saddam Hoessein, Idi Amin, Enver Hoxna, Pol Pot en Fidel Castro een panoramische blik op de 20e en 21e eeuw.

“Tijdens zijn journalistieke zoektocht van drie jaar over vier continenten heeft Witold Szablowski de chef-koks van vijf beruchte dictators weten op te sporen. Zij vertellen over het leven, de harde hand en de eetgewoontes van hun dictator. Wat aten ze tijdens de belangrijkste momenten in hun leven? Welke dictator stopte even het moorden voor zijn favoriete maaltijd?” – MEER OVER HET BOEK.

—

De tekst over Szabłowski verscheen eerst op Poleninbeeld.nl, een website over de Poolse maatschappij en cultuur en de Poolse bijdrage aan de Nederlandse maatschappij en cultuur. Poleninbeeld.nl, bedankt!